Als het vroeg donker wordt, vind ik kaarsjes zo gezellig in huis! Het liefst brand ik er wel tien tegelijk 😉 Ik heb me altijd verbaasd over die aluminium cupjes waar waxinelichtjes in zitten. Zonde, al dat afval, ook kan ik niet geloven dat het heel gezond is om dat te verhitten. Toen ik me ging verdiepen in kaarsen wist ik nog niet wat me te wachten stond, maar inmiddels koop ik bijenwas kaarsen zonder paraffine. In deze blog deel ik met je wat ik allemaal ben tegengekomen.
Meteen bijenwas kaarsen zonder paraffine kopen die gegarandeerd 100% bijenwas bevatten? Klik hier.
Kaarsen zijn samen met de olielamp en de toortsen de oudste verlichtingsbronnen van de mensheid. Nou ja, na het ouderwetse houtvuur natuurlijk. In de graftombe van Toetanchamon zijn zelfs al kandelaars gevonden, we hebben het dan over de 14de eeuw vóór Christus! Best wel leuk dat we dus nooit van deze ‘ouderwetse’ noodzaak afscheid hebben genomen, ondanks dat we vele nieuwe lichtbronnen hebben uitgevonden sindsdien.
Waarvan worden kaarsen gemaakt?
Vroeger werden er vooral smeerkaarsen gemaakt. Dat is een kaars die wordt gemaakt uit dierlijke vetten, zoals uitgehard schapen- of rundervet (talg). Je kan je voorstellen dat deze kaarsen niet prettig roken, maar ook branden ze snel op en gaan ze druipen. Dat komt door het lage smeltpunt (40 °C). Halverwege de negentiende eeuw werd de smeerkaas massaal opgevolgd door de goedkope stearinekaars.
De meestgebruikte en dus bekendste kaarsen van vandaag de dag zijn de stearinekaars, de parrafinekaars en de waskaars.
De stearinekaars
Stearine is een kunstwas. Een vast vet dat wordt gemaakt door het uitpersen van verzeepte plantaardige of dierlijke vetten. Stearine gemaakt van dierlijk vet, dát wist ik niet! Op sommige verpakkingen zie ik staan ‘zuiver plantaardige stearine’, vaak is het dan palmvet. Stearine brandt met een heldere vlam die niet gaat walmen, stearine druipt niet en stearine blijft stevig, ook als het warm wordt. Dus slappe, hangende stearinekaarsen zien we niet. Stearine kan bovendien goedkoop op grote schaal machinaal verwerkt worden, dus dat heeft enorm bijgedragen aan de populariteit van stearinekaarsen.
De paraffinekaars
Paraffine wordt verkregen uit aardolie(destilaten en -residu’s) en bruinkoolteer. Paraffine is dus een restproduct van aardolieraffinage. Het is net als stearine goedkoop op grote schaal machinaal te verwerken. Paraffinekaarsen zijn relatief goedkoop en daarom ook enorm populair. Paraffine smelt wel sneller dan stearine, dus de kaars wordt eerder zacht en trekt krom als hij warmer wordt. Ook brandt een paraffinekaars minder lang dan een stearinekaars, maar wel feller. Ook is paraffine goedkoper dan stearine. Er worden veel kaarsen gemaakt op basis van een mengsel van stearine en paraffine, deze kaarsen worden ook wel composietkaarsen genoemd.
Paraffine is niet zo gezond. Bij verbranding van paraffine komen er verschillende slechte, giftige stoffen vrij zoals benzeen en tolueen. De walm van deze kaarsen kunnen problemen veroorzaken op het gebied van astma en allergieën. Als je kaarsen van paraffine brandt, is het dus belangrijk om de ruimte waarin je de kaarsen brandt goed te ventileren en er niet teveel tegelijk aan te steken.
De bijenwas kaars
De bijenwas kaars is al eeuwenoud. Bijenwas is een dure grondstof voor kaarsen dus waskaarsen worden gezien als een luxeproduct. Omdat kaarsen nog steeds ongekend populair zijn en er toch wat gezondheidsnadelen kleven aan stearinekaarsen en paraffinekaarsen zijn de bijenwas kaarsen enorm in opkomst.
Hoe zuiveren bijenwas kaarsen de lucht?
Nog een leuk gezondheidsweetje over de bijenkaars is dat een 100% bijenwaskaars negatieve ionen produceert. Negatieve ionen zuiveren het binnenklimaat van bacteriën, schimmel, stof, virussen en andere vervuilers. De negatieve lading die aan verbrandingsgassen wordt meegegeven, zorgt er namelijk voor dat stofdeeltjes en geuren in de lucht zich met elkaar binden tot zwaardere deeltjes en naar beneden zweven. Heb je gevoelige luchtwegen, dan zijn in de praktijk bijenwas kaarsen prima verdraagbaar! Ik zal dit kort uitleggen.
Een kaars van 100% bijenwas geeft negatieve ionen af. In een studie uitgevoerd door een Japans laboratorium is de afgifte van negatieve ionen van een paraffine kaars versus een bijenwas kaars onderzocht. Beiden geven negatieve ionen af, maar de bijenwaskaarsen aanzienlijk meer dan een paraffinekaars. Deze Japanse studie werd uitgevoerd met behulp van een KST-900 gemaakt door de Kobe Electric Wave Company. De studie werd uitgevoerd in een kamer met een temperatuur van 24,3 graden Celcius en een luchtvochtigheid van 41%. De paraffine kaarsen produceerden een gemiddelde van 72.972 negatief geladen ionendeeltjes terwijl bijenwas kaarsen 101.276 negatieve ionen deeltjes produceerden (in de ruimte zelf werden voorafgaande aan de studie 89 negatieve ionen deeltjes geteld per kubieke centimeter lucht). Is dit een verkoopverhaal voor de duurder bijenwas kaarsen of is dit significant beter?
Ook bijenwas kaarsen kunnen roet afgeven. De roet bevat echter niet de ongezonde stoffen van paraffine maar roet zelf is ook niet prettig. Zorg er daarom voor dat je kaarsen nooit op de tocht zet, zo voorkom je roetwalm.
Paraffine kaarsen of bijenwas kaarsen?
Paraffine kaarsen
- Heel goedkoop
- Korte brandduur, beduidend korter dan bijenwas
- Geven rook en roet af
- Geven giftige stoffen af zoals benzeen
- De pit (de lont) bevat vaak lood (mag niet meer in NL), zink en ander synthetisch materiaal
- Opletten bij mensen met aandoeningen aan de luchtwegen (zoals allergieën, astma, COPD, sinusproblemen en longkanker)
- Let op bij geurkaarsen, de aroma’s zijn vaak synthetisch
Bijenwas kaarsen
- Duurder in aanschaf
- Langere brandduur dan paraffinekaarsen
- Geven nauwelijks rook en roet af en hebben een stabiele vlam
- Geven geen giftige stoffen af
- Produceren negatieve ionen waardoor het binnenklimaat gezuiverd wordt
- Duurzaam
- Natuurlijke geur
- Verkrijgbaar zonder aluminum cupjes
In het algemeen geldt: welke kaarsen je ook gebruikt, zorg altijd voor voldoende ventilatie. Bij het branden van kaarsen ontstaan koolstofmonoxide en koolstofdioxide. Uiteraard in kleine hoeveelheden, maar wel fijn om de ruimte toch goed geventileerd te houden.
Bijenwas kaarsen kopen
Wat schetst mijn verbazing? Fabrikanten mogen het label ‘bijenwaskaars’ gebruiken als de kaars voor meer dan 50% uit bijenwas bestaat. Dat betekent dus dat kaarsen met het ‘bijenwas’ label alsnog voor bijna 50% uit het goedkope en ongezonder paraffine kunnen bestaan. Dat vind ik zó typisch misleiding. Dus als je besluit de duurder bijenwas kaarsen te kopen, laat je dan niet misleiden en let goed op dat de kaars ook daadwerkelijk uit 100% bijenwas bestaat. Hier vind je kaarsen van bijenwas die inderdaad 100% uit bijenwas bestaan.
Bijenwas kaarsen van de Dipam kaarsenmakerij, gewoon in Nederland
Kaarsenmakerij Dipam C.V. bestaat al sinds 1983. Oorspronkelijk is dit ontstaan als project om ex-verslaafden weer deel te laten nemen aan de maatschappij. Doordat zij zinvol werk kunnen uitvoeren in een enigszins beschermde omgeving deden ex-verslaafden werkervaring op en ontwikkelden zij sociale vaardigheden en zelfvertrouwen.
Dipam is flink gegroeid sindsdien, want in het drukke seizoen werken er inmiddels 8 tot 10 mensen bij Dipam en Dipam levert al in meer dan 14 landen. Dipam blijft vasthouden aan haar oorspronkelijke doelstelling: een werkervaringsplaats aan bieden aan mensen die om welke reden dan ook (lang) buiten het arbeidsproces hebben gestaan. Is dat geen mooie gedachte als je een Dipam bijenwas kaars aansteekt? Koop nu hier kaarsen van Dipam van 100% bijenwas.
Waar komt de kleur van bijenwas vandaan?
Zelf ben ik witte en gele bijenwas kaarsen tegengekomen. Hoe kan dat? Na een telefoontje met een fabrikant heb ik het volgende geleerd: bijenwas is van nature kleurloos. De wat gelige kleur is afkomstig van de kleurstof van bloempollen en stuifmeel. Dus afhankelijk van welke bloemen door de bijen zijn bezocht, is de bijenwas meer of minder geelachtig van kleur. Naarmate de bijenwasraten ouder worden, wordt de kleur ook donderder.
2 Comments
Dank je wel, zeer interessant.
Goedemorgen, heb toch een vraag en een opmerking. Waarom staat in de vergelijking tussen Paraffine kaarsen en Bijenwas kaarsen ook niet een rijtje met Stearine kaarsen?
Mijn opmerking is dat bij Stearine staat dat het wordt verkregen door het uitpersen van verzeepte plantaardige of dierlijke vetten. Betekent dit dat het dus net zoals bij het maken van zeep verkregen wordt door de vetten met een Natriumhydroxide te mengen.
alvast dank voor jullie reactie.
met vriendelijke groet,
John van Grevenbroek